Waar de zoektocht begon
Armoede kan iedereen treffen, zeker momenteel, en kent vele uitingsvormen. De energiecrisis, de stijgende inflatie, de koopkrachtvermindering en de gevolgen van de coronacrisis zijn maatschappelijke ontwikkelingen die armoede verergeren. Het risico om in (problematische) schulden terecht te komen is daardoor nog groter geworden. In de zoektocht om een verschil te kunnen maken ontdekte het werkteam Armoede en schulden hoe belangrijk het is om te voorkomen dat de steeds groter wordende risicogroep in (problematische) schulden terechtkomt.
Het thema armoede en schulden is voor de Werkplaats een van de centrale thema's in de periode 2020-2022. In het werkteam Armoede en schulden werken alle werkteamleden al langere tijd vanuit hun perspectief en rol aan dit thema. Vanaf 2020 is dit werkteam een meerstemmig gezelschap van uitvoerders tot beleidsmedewerkers, van sociaal werkers tot theatermakers en bewindvoerders.
Problematische schulden te laat in beeld Het eerste signaal waarmee het werkteam aan de slag is gegaan, is de informatie vanuit verschillende invalshoeken dat mensen met (problematische) schulden doorgaans te laat in beeld komen bij hulpverleners en niet of nauwelijks de juiste hulp ontvangen. Gevoelens van schaamte en de wirwar van welbedoelde formele en informele zorg- en welzijnsorganisaties, (gemeentelijke) projecten, stichtingen, fondsen en schuldhulpverleningorganisaties zorgen ervoor dat mensen niet weten waar ze terecht kunnen om geholpen te worden. Gebrek aan menselijke maat en expertise De eindeloze regels, kaders en procedures belemmeren bij het vinden van de juiste hulp. Daarbij signaleert het werkteam dat wanneer mensen zich melden bij een loket, zij veelal onheus bejegend worden. De menselijke maat ontbreekt en het gebrek aan de juiste expertise bij het eerste contact met deze groep. We beginnen daarom met het toegooien van een reddingsvest naar mensen, die aan het ‘verdrinken’ zijn in de wirwar: het werkteam wil dat alle bewoners met financiële zorgen, en bewoners die de weg niet weten als het gaat om hulp bij (problematische) schulden en verlichting van armoede, snel en eerder de juiste hulp geboden wordt.
Experiment werkteam Het werkteam heeft een experiment ontwikkeld om te kijken of twee professionele expertises eerder samen kunnen of moeten gaan: de financieel-juridische en de sociale expertise. Het doel is om te komen tot een menselijke maat en juiste bejegening. Naar aanleiding van die uitkomsten, ontstaat het vervolgexperiment. Is het ook mogelijk om iemand te leren zwemmen of andere tips te geven hoe hij niet ten onder hoeft te gaan? Zodat hij of zij niet afhankelijk is van het toegeworpen reddingsvest als ze buiten de boot dreigen te vallen? Hoe kan dit het beste gedaan worden? Het werkteam gaat hiervoor ook op zoek naar antwoorden buiten het sociaal domein. Door te werken aan financiële gezondheid proberen we bij te dragen aan het voorkomen van armoede en schulden.
Lees meer over de doelen en uitkomsten van ons eerste experiment. Ga naar hoofdstuk 4 uit de publicatie
Lees hier meer over Rotterdamse organisaties die laten zien wat zij al doen om integraal en volgens een menselijke maat te werken.
Wat is financiële gezondheid?
Het werkteam bedoelt met financiële gezondheid: voldoende geld hebben, dus zowel een buffer als voldoende inkomen om je lasten en leuke dingen te kunnen betalen. Het betekent dat je weinig tot geen zorgen of stress hebt over je financiën en geen (problematische) schulden hebt. En ook dat je mee kunt doen aan sociale en culturele activiteiten zonder uitsluiting te ervaren.
Wil je weten hoe het met jouw financiële gezondheid gesteld is? Kijk dan op www.financielegezondheidscheck.nibud.nl
Financiële gezondheid is nog geen gebruikelijk begrip. Bij het NIBUD is wel veel te vinden over (onderzoek) naar financieel gedrag. Iemands financieel gedrag is van grote invloed op iemands financiële gezondheid. Het NIBUD is een belangrijk instituut als het gaat om de financiën van burgers. Zij geven op allerlei mogelijke manieren voorlichting en doen onderzoek naar het financiële gedrag van burgers. Op de website van het NIBUD vind je, onder het tabblad onderzoeksrapporten, relevante en actuele onderzoeksrapporten over allerlei aspecten van de huishoudfinanciën van Nederlanders.
Wil je weten wat er speelt op het gebied van schuldhulpverlening in Nederland? Dan kun je de website van de NVVK bezoeken. De NVVK is de branchevereniging voor schuldhulp en financiële dienstverlening.